Πέμπτη 19 Μαΐου 2016

Τα κοινά σημεία του 11ου βυζαντινού αιώνος με την σημερινή εποχή



  • Απαλλαγή από τους φόρους των «Δυνατών» και των Μοναστηριών και υπερβολική επιβάρυνση των μικροϊδιοκτητών, των βιοτεχνών, των μικρεμπόρων. Ειδικά η επαρχία κλήθηκε να πληρώσει τις υπέρογκες σπατάλες της αυτοκρατορικής αυλής. Ως εκ τούτου υπήρξε μεγάλη δυσαρέσκεια έναντι της πρωτευούσης, της Κωνσταντινουπόλεως, τότε και τώρα
  • Όλα τα κεντρικά πόστα, τα κλειδιά του κράτους (διοίκηση, οικονομία, στρατός και στόλος) τα κατείχαν οι διεφθαρμένοι κεντρικοί γραφειοκράτες της Κωνσταντινουπόλεως, οι οποίοι ήταν δίπλα στον αυτοκράτορα και τον επηρέαζαν. Οι ίδιοι, μάλιστα, τον εξέλεγαν, τότε και τώρα 
  • Διαφθορά κρατικών αξιωματούχων τότε και τώρα
  • Απόκτηση αξιωμάτων επί πληρωμή τότε και τώρα
  • Αθρόοι διορισμοί στο δημόσιο και υπέρογκη αύξηση των μισθών των Δημοσίων υπαλλήλων (ειδικά επί Κων/νου Ι Δούκα 1059-1067) τότε και τώρα
  • Διορισμοί στο κράτος ημετέρων, κρατικό χρήμα στους ημέτερους (π.χ Ιωάννης ο Ορφανοτρόφος αδελφός του Μιχαήλ Δ’ του Παφλαγόνα και ευνούχος της αυλής διόριζε ανθρώπους της οικογενείας του σε κρατικές θέσεις και τους σίτιζε με δημόσιο χρήμα) τότε και τώρα
  • Διορισμοί ανίκανων προσώπων σε θέσεις κλειδιά (σχετικές αναφορές στην «Χρονογραφία» του Μιχαήλ Ψελλού) τότε και τώρα
  • Νόθευση του Χρυσού Σόλιδου (το Δολάριο του Μεσαίωνος) με ευτελή μέταλλα με αποτέλεσμα να χάνει την αξία του και από νόμισμα 24 καρατίων, την εποχή που ανέβηκε στον θρόνο ο Αλέξιος Α’ Κομνηνός (1081-1118), κατήντησε νόμισμα μόλις 6 καρατίων. Η τότε νόθευση αντιστοιχεί με την σημερινή υποτίμηση του νομίσματος στην διεθνή αγορά
  • Κατάργηση του στρατού των Θεμάτων και της στρατιωτικής θητείας. Η θητεία μπορούσε να εξαγοραστεί. Δημιουργία μισθοφορικού στρατού, κυρίως από ξένους (Βαράγγους, Ούζους, Πετσενέγκους, Φράγκους, Νορμανδούς κ.λ.π), οι οποίοι ενδιαφέρονταν περισσότερο για την μισθοδοσία τους παρά στο πως θα υπερασπιστούν αποτελεσματικότερα τα σύνορα του Βυζαντίου (για τον λόγο αυτό, σε περίπτωση που καθυστερούσε να καταβληθεί ο μισθός προέβαιναν σε λεηλασίες των περιοχών πους στάθμευαν, άλλες φορές άλλαζαν στρατόπεδο είτε γιατί ο αντίπαλος υπόσχονταν περισσότερα είτε γιατί ήταν ομόφυλος, για παράδειγμα από τον στρατό του Ρωμανού Δ’ του Διογένους 1068-1071 αποσκίρτησαν οι Τούρκοι Ογούζοι μισθοφόροι του και προσέτρεξαν στις γραμμές του Σελτζούκου αντιπάλου του στο Μαντζικέρτ Αρλπ Ασλάν). Σήμερα έχουμε τους «Ελληνοποιηθέντες» στον ελληνικό στρατό καθώς και την εισαγωγή του θεσμού των επαγγελματιών οπλιτών, ήδη από το 1985. Επίσης, μεγάλη μείωση στα κονδύλια για τις στρατιωτικές δαπάνες, απαξίωση του στρατεύματος, τότε και τώρα (π.χ ο Μιχαήλ ο στ’ 1056-1057 απέπεμψε σκαιότατα τους στρατιωτικούς διοικητές των επαρχιών στην ακρόαση που του ζήτησαν ώστε να του θέσουν επί τάπητος τα προβλήματα του στρατεύματος λόγω της υποχρηματοδοτήσεως και της γενικής εγκαταλείψεως του στρατού από την κεντρική διοίκηση. Το αποτέλεσμα ήταν να κάνουν στάση και να τον ανατρέψουν φέρνοντας στον θρόνο τον Ισαάκιο Κομνηνό 1057-1059). Στις ημέρες μας το κράτος μειώνει κάθε χρόνο τις στρατιωτικές δαπάνες μέσω των ετησίων προϋπολογισμών σε σημείο που να μην υπάρχει καν η δυνατότητα για σωστή συντήρηση των οπλικών συστημάτων με αποτέλεσμα να παρατηρείται το φαινόμενο του «κανιβαλισμού», δηλαδή του παροπλισμού ορισμένων ώστε να τροφοδοτούν με ανταλλακτικά τα υπόλοιπα.
  • Εμφάνιση και ραγδαία εξάπλωση του πατσιφιστικού ιδεολογήματος περί «διαρκούς ειρήνης» και σταδιακή άμβλυνση του στρατιωτικού χαρακτήρα της αυτοκρατορίας, πιθανόν και λόγω της κοπώσεως από τους προηγούμενους πολέμους των στρατιωτικών αυτοκρατόρων (είναι χαρακτηριστική η στάση του Κωνσταντίνου Θ’ του Μονομάχου 1042-1055: «ειρηνεύει μεν νυν το υπήκοον, ηρεμεί δε το αντίπαλον, πολλή δε γαλήνη τα Ρωμαίων κατέχει και ουδέν εστί το ανθέλκον τας ημετέρας φροντίδας». Σε αντίθεση με την έως τότε επικρατούσα ιδεολογία του Βυζαντίου, όπως αναφέρεται σε Νεαρά επί βασιλείας του Κωνσταντίνου Η’ του Πορφυρογεννήτου: «ώσπερ εν σώματι κεφαλή, ούτως εν πολιτεία στράτευμα»). Στην εποχή μας επικρατεί μία γενικότερη τάση απαξίωσης του θεσμού της στρατιωτικής θητείας και του στρατού γενικότερα λόγω της κυριαρχίας ιδεοληψιών που στηρίζονται είτε πάνω σε εσφαλμένες αντιλήψεις περί του τέλους των πολέμων (και της ιστορίας, όπως ο Φουκώ, μιμούμενος τον Αίλιο Αριστείδη του 2ου μ.Χ αιώνος), είτε λόγω αφελών ιδεολογιών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου